10 IGP in de Rhônevallei
De meeste wijnen uit de Rhônevallei worden gebotteld onder de ene of de andere AOC (Appellation d'Origine Conctrolée), maar een aanzienlijk deel wordt gebotteld onder IGP (Indication Géographique Protégée), de kwaliteitscategorie tussen AOC en Vin de France in. IGP stond vroeger bekend als Vin de Pays, maar deze term werd in 2009 geüpdatet om op één lijn te komen met de bredere kwaliteitscategorieën van de Europese Unie (hoewel Vin de Pays in de omgang nog vaak wordt gebruikt). Net als AOC's hebben IGP's een cahier des charges waar ze zich aan moeten houden, maar het geografisch gebied is aanzienlijk groter en de regels zijn strikter. De maximale opbrengsten zijn veel groter en er is een langere lijst met toegestane druivensoorten, waaronder vaak de zeer populaire druivensoorten.
Een commercieel voordeel van het bottelen van wijn onder een IGP is dat de wijn gemaakt kan worden van één enkele druivensoort en als zodanig geëtiketteerd kan worden.
In 2022 waren er in Frankrijk 363 AOC's voor wijn en 74 IGP's. De meeste IGP's zijn erg groot en omvatten een overvloed aan verschillende terroirs. De meeste IGP's zijn erg groot en bestrijken een overvloed aan verschillende terroirs, dus vergeleken met AOC-wijnen is het niet altijd makkelijk om te generaliseren over de wijnstijl die je waarschijnlijk in de fles zult vinden. In theorie zouden ze in ieder geval een breed gevoel van herkomst en een acceptabel kwaliteitsniveau moeten geven.
IGP's kunnen worden onderverdeeld in drie soorten: regionaal, departementaal en zonaal. Sommige mogen verder worden afgebakend met 'territoriale referenties', zoals 'IGP Méditerranée- Comté de Grignan'. Een aantal overlappen de AOC teeltgebieden van de Rhône, en veel producenten zullen sommige AOC wijnen en sommige IGP bottelen.
De twee regionale IGP's
IGP Méditerranée
Dit enorme grondgebied, met 9000 hectare wijngaarden verspreid over 10 departementen, strekt zich uit van de Rhône tot aan Italië, verder noordwaarts dan de Diois en zelfs tot aan Corsica. Het omvat alle wijngaarden van de zuidelijke Rhône (behalve die in het departement Gard) en alle van de noordelijke Rhône. Het is echter niet zo populair onder de wijnmakers in de Rhône, omdat het meer geassocieerd wordt met rosé uit de Provence (70 procent van de productie van IGP Méditerranée is rosé).
De populairste rode variëteiten zijn Grenache, Syrah, Merlot, Cabernet Sauvignon en Cinsault. De meest voorkomende witte variëteiten zijn Roussanne, Marsanne, Viognier, Chardonnay en Vermentino. Wijnen die geproduceerd worden in de omgeving van Grignan mogen de aanvullende territoriumreferentie Comté de Grignan gebruiken, en die in de buurt van Montélimar mogen Coteaux de Montélimar vermelden.
IGP Comtés Rhodaniens
Nog een groot gebied, dat zich uitstrekt naar het noorden waar IGP Méditerranée eindigt, en dat zeven departementen beslaat. Het is een van de zes regionale IGP's van Frankrijk, maar wordt weinig gebruikt, en bottelt minder dan een tiende van de hoeveelheid wijn die IGP Méditerranée bottelt, waarvan de helft rosé is.
De vier departementale IGP's
IGP Ardèche
De Ardèche is een groot departement dat zich uitstrekt langs de westelijke oever van de Rhône van Pont-Saint-Esprit in de zuidelijke Rhône tot Limony
in de noordelijke Rhône. Het omvat in totaal 339 gemeenten, waarvan er 150 in de zuidelijke Ardèche gebruik kunnen maken van Coteaux de l'Ardèche. Het grootste deel van de productie van dit departementale IGP is rood, met Merlot, Syrah, Cabernet Sauvignon en Gamay als populaire variëteiten; Viognier, Chardonnay en Sauvignon Blanc zijn gebruikelijk voor de witte wijnen.
In de zuidelijke Ardèche duiken steeds meer kleine domeinen op - of ze nu biologisch, biodynamisch of natuurlijk zijn! - omdat het potentieel voor kwaliteit hier geleidelijk aan wordt begrepen en gerealiseerd. De bodem is gevarieerd, maar er zijn grote afzettingen van kalksteen, graniet en enkele basaltlagen die zeer gunstig zijn voor wijnbouw. Domaine Arsac, Domaine Said & Renaud en Terre des Amoureuses zijn allemaal interessante voorbeelden. Het is een dynamisch gebied in de Rhônevallei en we kunnen verwachten dat er hier steeds meer spannende wijnen zullen geproduceerd worden.
IGP Drôme
De Drôme is een groot bergachtig departement waarvan de westelijke grens de Rhône is en de oostelijke grens langs de VoorAlpen loopt. Het omvat een groot deel van het noordelijkste deel van de Zuidelijke Rhône, inclusief Vinsobres en het grootste deel van Grignan-les-Adhémar, Brézème en de wijngaarden van de Diois, en omvat ook Hermitage en Crozes-Hermitage verder noordwaarts. Twee derde van de productie van IGP Dróme is rood, met Syrah als populaire keuze. Het klimaat is iets koeler dan in de Gard en de Vaucluse, waardoor de wijnen typisch iets minder generositeit en meer frisheid vertonen. Net als bij IGP Méditerranée kunnen wijnen geproduceerd in de omgeving van Grignan gebruik maken van de territoria Comté de Grignan en voor wijnen uit de buurt van Montélimar kan Coteaux de Montélimar gebruikt worden.
IGP Vaucluse
De Vaucluse is het hart van de zuidelijke Rhône, een gebied omringd door rivieren en bergen. De Rhône vormt de westelijke grens, de Durance de zuidelijke; het deelt een grens met de Drôme in het noorden en omvat Ventoux en de Luberon. De meeste IGP wijnen worden verbouwd buiten de AOC grenzen, misschien op laaggelegen grond of op grondsoorten buiten de AOC grenzen.
Dit geeft producenten ook wat speelruimte als ze blends of single variëteiten willen gebruiken die niet voldoen aan de appellatieregels. Deze IGP kan de territoriale verwijzing Aigues bevatten voor keuzes die gemaakt zijn in 59 gemeenten rond de Luberon, en Principauté d'Orange voor keuzes die gemaakt zijn in 36 specifieke gemeenten in het noorden.
Een aantal van de meest interessante wijnen uit de zuidelijke Rhône zijn IGP Vaucluse: sommige wijnen van Reynaud, zoals Domaine des Tours en soms Chateau des Tours, zijn IGP Vaucluse. Jérome Brcesy van Domaine Gourt de Mautens moest zich terugtrekken uit de AOC Rasteau toen deze als cru werd gepromoot, omdat zijn wijngaarden een te hoog aandeel hadden van 'bijkomende' druiven zoals Counoise, Vaccarèse en Piquepoul Gris. De meeste wijnen van Chêne Bleu gebruiken IGP Vauclusc in plaats van AOC Ventoux, en Ad Fines in de Luberon gebruiken IGP Vaucluse omdat hun wijnen cabernet sauvignon bevatten, een druif die niet is toegestaan in het Luberon cahier des charges. Ongeveer tweederde van de productie is rood, met typische Zuidelijke Rhône variëteiten zoals Merlot, Cabernet Sauvignon en kruisingen zoals Marselan.
IGPGard
De Rhône is de oostelijke grens van dit dlpartement, dus alle westelijke appellations van de zuidelijke Rhône liggen erbinnen (behalve AOC Côces du Vivarais en AOC Côtes-du-Rhone Villages Sainc-Andéol, die over de grens liggen in het Ardèche delpartement). Het departement strekt zich echter veel verder naar het westen uit dan de meest westelijke wijngaarden van de Rhônevallei, tot in de Cevennes, waar het een grens deelt met het Hérault departement.
De vier zonale IGP's
IGP Collines Rhodaniennes
Dit is een vrij klein maar belangrijk IGP en volgt ruwweg de crus van de Noordelijke Rhône. De bodem is overwegend granietachtig en het is de enige IGP die op een betrouwbare manier wijn produceert in de stijl van de noordelijke Rhône. De hoeveelheid beschikbare druiven is aanzienlijk kleiner dan bij de meeste andere Rhône IGP's, en met 80 hectaren per hectare zijn de opbrengsten ook relatief laag. Het grootste deel van de productie is rood, hoofdzakelijk Syrah, met Gamay en Merlot die een belangrijke ondersteunende rol spelen. Witte wijnenzijn meestal Viognier, samen met kleinere hoeveelheden Marsanne en Roussanne. Het produceert slechts een kleine hoeveelheid rosé. IGP Collines Rhodanienncs is omarmd door wijnmakers uit de Noordelijke Rhône en wordt hier veel vaker gebruikt dan AOC Côtes-du-Rhône.
Wijnmakers in Côte-Rôtie en Condrieu maken vaak wat IGP Viognier en IGP Syrah om hun assortiment uit te breiden. Sommige wijnen, zoals Domaine Georges Vernay 'Le Pied de Samson' Viognier en Domaine Stéphane Ogier 'La Rosine' Syrah zijn uitstekende wijnen die vaak verward kunnen worden met grotere crus, dus voor wie op zoek is naar meerwaarde in de noordelijke Rhône, is dit de beste plek om te beginnen.
IGP Coteaux des Baronnies
Deze kleine zonaleJ IGP ligt binnen de noordelijke IGP Drôme en is voorbehouden voor hooggelegen wijngaarden tussen het Baronniegebergte, een pre-alpiene keten tussen de Diois en de Mont Ventoux. Dit pittig bevolkte, betoverend mooie terroir zorgt meestal voor vrij lichte wijn, waarvan ongeveer twee derde rood is. Cabernet sauvignon speelt een belangrijke rol en voor de witte wijnen en chardonnay is gebruikelijk.
IGP Cévennes
Producenten in dit afgebakend gebied aan de noordkant van IGP Gard kunnen de IGP Cévennes gebruiken, wat staat voor een grotendeels kalkrijk, bergachtig terrein met een gematigd mediterraan klimaat: zomerdagen zijn warm, maar de nachten zijn koel. Rhônevariëteiten zoals Carignan, Grenache en Cinsault krijgen gezelschap van internationale variëteiten zoals Merlot en Cabernet Sauvignon. Veel voorkomende soorten zijn Chardonnay, Sauvignon Blanc en Viognier.
IGP Coteaux du Pont du Gard
Deze zonale IGP herbergt de zuidelijke en oostelijke delen van de IGP Gard, die meer in de buurt liggen van de AOC's op de westelijke oever van de zuidelijke Rhône. Het terroir is kalkrijker in het oostelijke deel, met eindeloze oevers van galets roulés naar het zuiden. Chateau Mourgues du Grès maakt bijvoorbeeld een IGP Coteaux du Pont du Gard (Terre d'Argence) met beetje Petit Manseng, een druif die niet is toegestaan in de AOC Costières de Nîmes.
Er zijn nog twee andere IGP's in de buurt, ten zuiden van de belangrijkste wijngaarden van de Zuidelijke Rhône: IGP Pays des Bouches du Rhóne en de kleine IGP Alpilles. Deze worden echter eerder geassocieerd met de wijnen van de Côtes de Provence dan met die van de Rhône.