Vacqueyras: een appellatie die blijft verbazen
Grote cru-appellaties hebben soms de neiging om op hun lauweren te berusten en hun renommee te gebruiken als kwalitatief en commercieel wapen. Ik kan er in Frankrijk een reeks opnoemen waar de lethargie is opgetreden en waar de plaatselijke syndicaten geen antwoorden meer bieden op de grote concurrentie en mondialisering van de wijnwereld, maar dit is niet de issue van dit stuk.
Integendeel, wij willen aantonen dat er wel degelijk appellaties zijn die bewegen en een vernieuwde dynamiek hebben, waarbij we vaststellen dat de kwaliteit stijgt, de diversiteit aan stijlen groeit en de eigenzinnigheid van de wijnbouwer een voorname plaats krijgt. Zo'n appellatie is Vacqueyras geworden en deze begint verschroeiend hard aan de reputatie van het naburige Chàteauneuf-du-Pape te knagen. Zeker wanneer de balans van prijs-kwaliteit op tafel wordt gegooid.
Dat deze gunstige mutatie ook zijn sporen nalaat in de politiek van het syndicaat is navenant. Bij elke verandering is er altijd een tegenbeweging. En die tegenbeweging is niet altijd ingegeven door een doordachte kwaliteitsoverweging, dan wel door economische belangen. Vacqueyras zit op dit vlak in woelige wateren en de impact van de wijn-coöperanten (Rhonéa) is een heikel punt. Deze spanning, die toch de laatste jaren de Vacqueyras-appellatie kenmerkt, doet uiteindelijk zijn werk en biedt kansen aan de nieuwe generaties. Overal ziet men jonge dynamische wijnbouwers wegen op de appellatie met nieuwe en fantastische wijnen. Meer en meer ziet men creatieve wijnbouwers uit de 'coöperatie' stappen om hun eigen mooi verhaal te schrijven. Er gebeuren grote investeringen in nieuwe aanplantingen, irrigatiesystemen en moderne vinificatiemethoden om de toekomst van de appellatie te verzekeren. Vacqueyras is een regio in volle beweging, waarvan we het eindpunt nog niet hebben gezien.
Tijd dus om deze appellatie eens in de picture te plaatsen en de Vlaamse wijnproever kennis te laten maken met al het schoons van deze regio van de zuidelijke Rhöne. Op deze manier ontstond een fijne samenwerking tussen de Baronie Gent van de Commanderie des Costes du Rhöne en de Vlaamse Wijngilde, die resulteerde in een salon en een gala-kapittel op 8 juni 2024, voorafgegaan door diverse workshops rond Vacqueyras. Het werd uiteindelijk een fantastisch driedaags event, waarmee we meer dan 1.000 wijnlefhebbers hebben kunnen sensibiliseren (via het salon, gala, webshop, workshops, ... ) voor de wijnen van AOP Vacqueyras.
DE APPELLATIE
Vacqueyras is een wijngebied van 1.46oha, verspreid over twee gemeentes (Sarrians 67% en Vacqueyras 33%), gelegen op de linkeroever van de zuidelijke Rhöne. De naam is afgeleid van het Latijnse begrip 'vallea quadreria', wat zo goed als 'vallei der keien' betekent. Deze vallei ligt aan de voet van het natuurpark Les Dentelles des Montmirail en tussen twee andere bekende appellaties: in het noorden: Gigondas en in het zuidwesten Chäteauneufdu-Pape. Deze appellatie werd in 1990 tot cru verheven en bestaat dus bijna 35 jaar. Het is een cru die de drie kleuren mag produceren: 94% rood, 5% wit en 1% rosé. Daarin komt de laatste tijd in functie van nieuwe aanplantingen grondig verandering in, ook mede door het feit dat het oude decreet door een werkgroep (onder leiding van van Cécile Dussert (Domaine Montvac) aan een grondige revisie wordt onderworpen. Vandaag zijn er vier coöperaties en veertig handelaars (négociants) met vacqueyraswijnen bezig. Het zijn vooral de 98 particuliere wijndomeinen die voor de dynamiek van de appellatie zorgen. Geologisch bestaat dit wijngebied uit vijf verschillende zones, waarvan de beste wijnen komen van het grootste gebied: La Grande Terrasse des Garrigues (8ooha).
De dominante druif is grenache voor de rode wijnen (min 50% en max 20% syrah en/of mourvèdre); voor wit zijn de druivenrassen vrij te kiezen en wordt verwezen naar wat hetgeen in Chäteauneuf is toegelaten. Eén van de grootste mutaties is de reconversie naar bio-wijnbouw. Vandaag is 31% van de totale erkende oppervlakte gecertifieerd als biologisch. In functie van de lopende dossiers zal tegen 2030 bijna 61% van het terroir onderhevig zijn aan biologische wijnbouw. Vijftien jaar geleden was Vacqueyras het 'kleine' broertje van de grote appellaties als Chäteuneuf-du-Pape (complexe bewaarwijnen) en Gigondas (krachtige gastronomische wijnen), maar vandaag strookt dit beeld niet meer met de realiteit. Het is trouwens zeer moeilijk blind een kwaliteitsvolle gigondas van een vacqueyras te onderscheiden. Sommige chäteauneufs moeten in complexiteit hun meerdere erkennen in de beste domeinen van Vacqueyras. De impact van het terroir en de visie van de wijnbouwer zijn nergens zo groot dan binnen deze appellatie, waardoor het onmogelijk is om vacqueyraswijn qua stijl éénduidig te omschrijven. Zoeken en proeven blijft de beste boodschap wanneer je deze appellatie aandoet. En dat hebben we gedaan met een uitgebreide dubbelactiviteit op 8 juni 2024.
HET WIJNSALON
De grote diversiteit aan wijnstijlen konden we proefondervindelijk ervaren op de Vacqueyrashappening in de Handelsbeurs te Gent. Op zaterdag 6 juni werd de Handelsbeurs omgetoverd in een ware Vacqueyrastempel (waar 's avonds ook het feestkapittel plaatsvond). Een wandeling door het salon met een tiental wijnbouwers plus een ontdekkingstafel met wijnen van nog eens 21 domeinen bezorgden de bijna 400 aanwezige Vlaamse wijnproevers een mooi overzicht van wat de appellatie te bieden had. De tafels werden bezet door CLOS DES FRERES (Wijnbouwer: Jérémy Onde, Erwin Devriendt & Françoise Lefevere), DOMAINE LES ONDINES (Wijnbouwer: Jérémy Onde); DOMAINE LE SANG DES CAILLOUX (Wijnbouwer: Serge & Frédéri Férigoule); DOMAINE ROUCAS TOUMBA (Wijnbouwer: Eric Bouletin); DOMAINE DE LA GANSE (Wijnbouwer: Coralie Onde); DOMAINE SAINT ROCH (Wijnbouwer: Familie Meissonnier); DOMAINE SAINT LAURENT (Wijnbouwer: Familie Sinard); DOMAINE JULIEN DELHOMME (Wijnbouwer: Julien Delhomme); DOMAINE LA GARRIGUE (Wijnbouwer: Familie Bernard) en DOMAINE LOU PAYAN (Wijnbouwer: Familie Manganelli).
DE HAPPENING
Tijdens de happening, waaraan de Vlaamse Wijngilde zijn volle ondersteuning gaf, was er ook een gala-avond van de Baronie Gent van Commanderie des Costes du Rhöne, die zijn twintigjarige bestaan vierde. De baronie is zowaar een consulaat voor de Rhönevallei in Vlaanderen en bestaat uit een consul, een tiental commandeurs en een kleine tachtig geïntroniseerde chevaliers. De Baronie is een vzw en heeft geen leden. De doelstellingen van deze organisatie zijn de waarden, de cultuur en bovenal de wijnen van de Rhônevallei te promoten in Vlaanderen. In België bestaan er twee: één in Gent en één in Luik. Deze baronieën zijn geallieerd aan de wijnuniversiteit van Suze-la-Rousse, waar de overkoepelende hoofdzetel is gevestigd. In de wereld bestaan twaalf baronieën (twee in België, Montreux (Zw); Mussbach (D); Québec, Montréal en Drummondville (Ca); Philadelphia en New York (USA); Séoul (ZK); Changhai (Ch) en Suze-la-Rousse (Fr).
Het twintigjarige jubileum werd uitbundig gevierd in de grote galazaal van de Handelsbeurs in aanwezigheid van grootmeester Patrick Galant (gedelegeerd uit Suze-la-Rousse), de consuls van Luik en Montreux, de voorzitter met een delegatie van het Nationaal Comité van de Vlaamse Wijngilde en 320 andere gepassioneerde Rhöneliefhebbers. Uiteraard stond dit galakapittel in het teken van de appellatie Vacqueyras.
Erwin Devriendt - Consul Baronie Gent
Het volledige artikel verscheen in januari 2025 in Ken Wijn Magazine en kan je hier nalezen of downloaden:
Reactie plaatsen
Reacties